Daar sta je dan voor de spiegel. Een prachtige set Fulani braids, waar je 7 uur voor hebt moeten zitten en na 1 week al een laag aan haarschilfers die je hoofhuid bedekken als een dikke witte deken. Wat nu? Je hebt netjes alle tips en tricks gevolgd uit verschillende Facebook groepen, maar daar is toch miss Haarroos herself.
Vaak is het een hele klus om van deze ongewenste gast af te komen. Voorkomen is natuurlijk nog beter, maar hoe? Als medisch bioloog én trotse eigenaar van een bos natural hair, ga ik in mijn blogreeks op zoek naar de wetenschappelijke antwoorden op de vragen over haarroos.
Laat ik bij het begin beginnen. In deze blog lees je meer over wat haarroos nou eigenlijk is, het ontstaan ervan en de mainstream methodes om er eindelijk vanaf te komen. In de daarop volgende blogs ga ik op zoek naar alternatieve behandelmethodes en natuurlijke producten die haarroos tegen gaan of verhelpen.
De kenmerkende schilferige, trekkerige en/of jeukende hoofdhuid kan verschillende oorzaken hebben. Dit komt, omdat haarroos en seborroïsch eczeem (oftewel seborroïsch dermatitis) twee verschillende aandoeningen zijn. Helaas worden deze hardnekkige vijanden vaak hetzelfde behandeld met een negatief eindresultaat. Het belangrijkste is dus om erachter te komen waar deze ongewenste ‘sneeuw’ tussen je mooie krullen vandaan komt. Voorkomen is immers altijd beter dan bestrijden.
Ik ben op onderzoek uitgegaan naar dit bekende duo en heb de volgende oorzaken en symptomen kunnen vinden:
Seborroïsch eczeem/dermatitis is een ontsteking van de huid, waarbij er gelige korsten of schilfers ontstaan en de huid droog en rood is. Hierbij is het immuunsysteem actief betrokken. Vaak zijn het verschillende kleine plekken op de hoofdhuid die schilferen, rood zijn en droog aanvoelen. En waarbij er zelfs ontstekingen van de haarzakjes kunnen optreden. Het eczeem kan veroorzaakt worden door overgroei van bepaalde gisten op de huid. Deze zijn normaal ook al aanwezig, maar door een veranderde samenstelling van de huidsmeer (sebum) krijgen deze gisten de kans om sneller te groeien.
Het behandelen van dit type ‘haarroos’ met alleen anti-haarroos shampoos heeft meestal geen tot weinig effect. Eczeem is namelijk een ingewikkelde aandoening die erfelijk en helaas ook chronisch is. Dat betekent dat het voor een tijd afwezig kan zijn om vervolgens toch weer te verschijnen door een ‘trigger’. Kortweg gezegd, komt het voor in de familie of binnen jouw gezin, dan is de kans groot dat jij ook gevoelig bent voor het ontstaan van eczeem. Nu vraag je je af hoe je dit op de juiste manier behandeld? Volgens huidartsen (dermatologen) kom je het snelst van een seborroïsch eczeem uitbraak af door een combinatie van middelen waarbij je de hoeveelheid gist op de huid én de huidontsteking vermindert.
Haarroos, hiermee bedoel ik de échte, wordt een overvloed aan schilfers op de hoofdhuid bedoeld. De schilfers komen over de gehele hoofdhuid voor en niet alleen op kleine delen ervan. Dit komt door het heel snel vernieuwen van de hoofdhuid. Dit gebeurd sneller dan normaal waardoor al die schilfers zich opstapelen en zichtbaar zijn als haarroos. De bekende anti-haarroos shampoo’s kunnen bij de bestrijding hiervan, meteen uit de kast getrokken worden. Deze shampoos helpen de huidvernieuwing en de aanmaak van natuurlijke oliën en vetten te verminderen.
Beide aandoeningen verergeren vaker bij veelvuldig zeep gebruik en/of tijdens stressvolle en koudere (herfst/winter) perioden. Het is niet voor niets dat deze twee vaak voor elkaar worden aangezien. Ze zijn net die tweeling die niemand uit elkaar kan houden. Zonder hulp van een deskundige of gedegen onderzoek, is het vinden en gebruiken van een effectieve methode om de haarroos te verhelpen een onbegonnen werk. Dan is een blog als deze een kleine stap richting het begrijpen en effectief aanpakken van die hardnekkige haarroos waar jij al tijden vanaf probeerd te komen.
Heb je kunnen achterhalen waar jij mee te kampen hebt? Goed zo! Dan ben je al voor de helft op de goede weg. Nu vraag je, je vast af welke methode of middelen je het best kunt gebruiken? Dit is geen simpele vraag. Dat hangt namelijk af van welk type haarroos je mee te maken hebt, of je een voorkeur hebt voor een bepaald soort bestrijdingsmiddel of je juist voor een natuurlijke behandeling gaat. Hele lastige keuze! Maar niet onmogelijk met de juiste informatie bij de hand. Belangrijk is dat je niet zelf voor huidarts gaat spelen en voorzichtig bent met hetgeen je gebruikt. Onthoud dat alles wat je opsmeert opgenomen wordt in de huid en zo terecht komt in jouw bloed. Belangrijk is ook om er rekening mee te houden dat natuurlijke middelen niet automatisch betekenen dat ze ook veilig zijn of geen bijwerkingen kunnen veroorzaken. Wees dus altijd voorzichtig en test middelen altijd eerst uit op een klein stukje huid. Het liefst 24 uur vooraf aan het gebruik op een groter gebied.
Anti-roos shampoos en voorgeschreven medicatie tegen haarroos en seborroïsch eczeem liggen voor de hand, maar hoe werken deze stoffen nu eigenlijk? Vaak heb je te maken met chemische stoffen, maar ook vanuit de natuur zijn er anti-roos middelen voorhanden. In deze blog ga ik dieper in op de chemische middelen om je haar roosvrij te krijgen.
Werkzame (chemische) ingredienten die vaak gebruikt worden in middelen zoals anti-roos shampoos, lotions en cremes:
- Hormoonzalven of cremes (corticosteroïden) Dit zijn cremes en/of zalven die door huidartsen (dermatologen) worden voorgeschreven tegen eczeem en onder begeleiding gebruikt moeten worden. Deze cremes bevatten stoffen die afgeleid zijn van het hormoon Cortisol dat door de bijnieren gemaakt wordt. Corticosteroïden remmen ontstekingen en de aanmaak van nieuwe cellen in de huidlaag. Ze worden ingedeeld in verschillende sterktes van klasse 1(zwak) tot klasse 4 (sterkst). Corticosteroiden worden niet gebruikt voor huidaandoeningen veroorzaakt door schimmels, gisten, bacterien, parasieten of virussen. Wees ervan bewust dat er bijwerkingen kunnen optreden. Raadpleeg bij gebruik van deze middelen dus altijd een specialist, ga hier absoluut niet zelf mee aan de slag. Als deze middelen op de juiste manier gebruikt worden, zijn ze zeer effectief en blijven de bijwerkingen gering. Bekende bijwerkingen zijn een gevoelige huid, puistjes en een steeds dunner wordende huid.
- Anti-haarroos shampoos Tijdens de ergste haarroos wordt het aanbevolen twee tot drie maal per week het haar met een anti-haarroos shampoo te wassen. Daarna wordt het aangeraden niet te stoppen met het gebruik, maar in plaats daarvan eens per 1 of 2 weken het haar met deze shampoo te wassen.
- Zinc Pyrithione Dit is een veel gebruikte stof in anti-haarroos shampoos. Het is erg goed in het afremmen van de groei van gisten.
- Ketoconazole Deze stof is werkzaam tegen schimmels (daar vallen gisten ook onder). Shampoos met ketonazole kunnen voor iedere leeftijd gebruikt worden.
- Salicyl zuur Heeft de eigenschap dat het de bovenste laag van de huid zacht laat worden, dit zorgt ervoor dat andere cremes en werkzame stoffen makkelijker opgenomen kunnen worden. Schilfers laten makkelijker los, waardoor je binnen een enkele dagen al gewenst resultaat ziet. Bijwerking kan zijn dat de huid droog gaat aanvullen na behandeling.
- Selenium sulfaat Eveneens een ingrediënt met een sterke anti-schimmel werking, die tegelijkertijd ook de huid dunner maakt. Pas echter op, er kan in sommige gevallen verkleuring van de huid optreden. Deze verkleuring verdwijnt gelukkig in de meeste gevallen weer vanzelf.
Haarroos is geen makkelijk onderwerp en helaas ook niet makkelijk van af te komen. Als we door de lijst met stoffen gaan en kijken naar hoe ze werken, dan kunnen wij daar een paar zaken van leren. Haarroos kan verminderen door de gisten/schimmels te verminderen, de dikke laag schilfers te verzachten, de aanmaak van nieuwe huidcellen of schilfers te vertragen en tenslotte door de aanwezige ontstekingen te verminderen.
Nu weten we hoe de meest gebruikte middelen werken. De volgende stap is op zoek te gaan naar natuurlijke middelen die evengoed of beter de haarroos bestrijden dan de chemische middelen. Wat doet bijvoorbeeld Tea Tree olie? Werkt appelazijn ook tegen haarroos en zo ja, hoe dan? Ook nieuwsgierig of JUIST nieuwsgierig naar de natuurlijke middelen tegen haarroos? Lees dan mijn volgende blog en kom erachter hoe jij met natuurlijke middelen misschien wel minder last hebt van die vervelende ongewenste gast genaamd haarroos.
Gebruikte bronnen
Bacon RA, M. H. (2014). Assessing therapeutic effectiveness of scalp treatments for dandruff and seborrheic dermatitis, part 1: a reliable and relevant method based on the adherent scalp flaking score (ASFS). J Dermatolog Treat, 232-236.
Borda LJ, W. T. (2015). Seborrheic Dermatitis and Dandruff: A Comprehensive Review. J Clin Investig Dermatol. , 1044.
Corticosteroïden voor de huid – hormoonzalven. (2016, 05 17). Opgehaald van NVDV: http://www.nvdv.nl/wp-content/uploads/2016/07/Folder-Corticostero%C3%AFden-voor-de-huid-2016.pdf
Dessinioti C, K. A. (2013). Seborrheic dermatitis: etiology, risk factors, and treatments: facts and controversies. Clin Dermatol. , 31(jul-aug), 343-351.
Ik heb seborroisch eczeem. (2014, 06 04). Opgehaald van Thuisarts: https://www.thuisarts.nl/seborrho%C3%AFsch-eczeem/ik-heb-seborrho%C3%AFsch-eczeem
NVDV – Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie . (2011, 07 29). Opgehaald van Seborrhoïsch eczeem: http://www.nvdv.nl/wp-content/uploads/2014/08/Folder-Seborro%C3%AFsch-eczeem-29-07-2011.pdf
Pople JE, B. R. (2019). Changes in epidermal morphology associated with dandruff. (41(4)).
Schwartz JR, S. R.-P. (2011). New insights on dandruff/seborrhoeic dermatitis: the role of the scalp follicular infundibulum in effective treatment strategies. Br J Dermatol., 1365-2133.
Zinc Pyrithione. (2019). Opgehaald van Science Direct: https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/zinc-pyrithione
